پروژه های من

کار تحقیقی حقوق اجاره رحم

چکیده:

اميد به بقاء و ادامه نسل در تمام قرون براي انسانها امري فطري است . اين امر در حقيقت يك نوع كمال براي انسان محسوب مي شود . امروزه پيشرفتهاي علمي سبب شده است كه بسته شدن نطفه انسان راه شناخته شده  آميزش  امكان پذير گردد و لقاح خارج از رحم با توليد انسان بيرون از رحم . بدون آميزش مشروع و يا مشروع و همچنين توليد درون رحمي انسان از طريق كاشتن يا تلقيح از مسائل نو خاسته اي است كه به اقتضاي پيشرفت زمان و دگرگوني هاي علمي مطرح شده است . با توجه با اين پيشرفتها تحقيق حاضر درباره رحم اجاره ای و بررسی این موضوع می پردازد.مشروعيت موضوع فرزند دار شدن با دخالت عاملي به نام اسپرم ( مني ) بيگانه يا تخمك بيگانه با توجه به آيات در روايات و قواعد فقهي مورد بحث قرار مي دهیم و بر آن است كه بتوانیم حكم كلي از اين در مورد نسب در چنين حالتي را مورد بررسي و كنكاش قرار دهیم. در ادامه به بررسی های کلی تری در این موضوع خواهیم پرداخت.

کلید واژه:

رحم-نسب-تلقیح مصنوعی

مقدمه:

اجاره‌ رحم‌ عبارت‌ از انتقال‌ یك‌ یا تعدادبیشتری‌ از جنین‌های‌ حاصل‌ از لقاح‌ تخمك‌ واسپرم‌ زوج‌ نابارور به‌ رحم‌ یك‌ زن‌ دیگر می‌باشد.در این‌ حالت‌ فرد اجاره‌ دهنده‌ رحم‌، تنها یك‌میزبان‌ برای‌ جنین‌ می‌باشد و از نظر ژنتیكی‌هیچ‌گونه‌ مشاركتی‌ با جنین‌ و فرزند حاصله‌ ندارد.زوج‌هایی‌ كه‌ دست‌ به‌ چنین‌ كاری‌ می‌زنند،افرادی‌ هستند كه‌ همسرشان‌ بدون‌ رحم‌ می‌باشدیا به‌ دلایلی‌ رحم‌شان‌ توسط جراحی‌ برداشته‌شده‌ است‌ و این‌ كه‌ به‌ دلیل‌ بیماری‌های‌ مختلف‌مثل‌ دیابت‌، بیماری‌های‌ قلبی‌، فشارخون‌ یابیماری‌های‌ بدخیم‌ دیگر قادر به‌ حمل‌ جنین‌نیست‌ و در واقع‌ در اجاره‌ رحم‌، اسپرم‌ پدر باتخمك‌ مادر در محیط آزمایشگاهی‌ لقاح‌ داده‌می‌شود و جنین‌ حاصل‌ در رحم‌ زن‌ دیگری‌ كه‌قابلیت‌ نگهداری‌ جنین‌ را داشته‌ باشد، جایگزین‌می‌شود. نوزاد متولد شده‌ از رحم‌ اجاره‌ویژگی‌های‌ صاحبان‌ ژنتیكی‌ یعنی‌ پدر و مادراصلی‌ خود را به‌ ارث‌ می‌برد. به‌ گفته‌ پزشكان‌ در این‌ روش‌ می‌توان‌ بابسیاری‌ از ناباروری‌ها مبارزه‌ كرد. آمارهای‌جهانی‌ از مشكلات‌ ناباروری‌ ۱۵ تا ۲۰ درصدزوج‌های‌ جوان‌ حكایت‌ می‌كند. مسئله اي كه در ديدگاه حقوق جزا مطرح مي باشد، اين است كه آيا رحم اجاره ای را مي‌توان به عنوان يك عمل مجرمانه تلقي نمود يا خير؟ ماده (637) قانون مجازات اسلامي مقرر مي دارد: هرگاه مرد و زني كه بين آنها علقه  زوجيت نباش، مرتكب عمل منافي عفت، غير از زنا از قبيل تقبيل يا مضاجعه شوند، به شلاق تا نود و نه ضربه محكوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اكراه باشد فقط اكره كننده تعزير مي شود.» مطابق ماده فوق، هر زن و مردي كه بين آنها علقه زوجيت نباشد و مرتكب عمل منافي عفت شوند اگر با رضايت طرفين باشد تا نود و نه ضربه شلاق محكوم خواهند شد و در صورت اكره فقط مكره محكوم مي شود. حال آيا مي توان ادعا كرد كه تلقيح مصنوعي اسپرم مرد بيگانه به رحم زن اجنبي از مصاديق اعمال منافي عفت غير از زنا ذكر شده است، بارزترين مصاديق اعمال منافي عفت غير از زنا محسوب كنيم، نه مصاديق انحصاري آن. ولي با توجه به ظهور عرفي كلمه «اعمال منافي عفت» خصوصاً با ملاحظه تمثيل قانونگذار از اين اعمال، مي توان ادعا كرد كه مقصود از اعمال منافي عفت غير از زنا، عبارت است از هر نوع رابطه مستقيم و غيرمشروع بين مرد و زني كه بين آنها علقه زوجيت موجود نباشد. بنابراين، تلقيح مصنوعي مشمول عنوان اعمال منافي عفت نخواهد بود؛ زيرا در تلقيح، هيچ گونه رابطه مستقيم و بدون واسطه بين زن و مرد اجنبي وجود ندارد. اصل تفسير مضيق مقررات جزايي نيز استدلال فوق را تأييد مي نمايد؛ زيرا مطابق ماده (2) قانون مجازات اسلامي:

«هر فعل يا ترك فعلي كه در قانون براي آن مجازات تأمين شده، جرم است.» و چون تلقيح مصنوعي و رحم اجاره ای در هيچ يك از متون قانوني به عنوان جرم ذكر نشده يا براي آن مجازات يا اقدامات تأميني يا تربيي تعيين نگرديده است، به حكم ماده فوق و اصل تفسير مضيق قوانين جزايي، تلقيح اسپرم مرد بيگانه به رحم زن جرم تلقي نمي شود. ولي از سوي ديگر، طبق ماده (3) آيين دادرسي مدني، در مورد سكوت و نبودن نص خاص، بايد به عرف و عادت مسلم مردم مراجعه نمود و به نظر مي رسد كه عرف و عادت مسلم فعلي اكثريت مردم ايران، مقررات فقهي و دستورات اسلامي است كه جنبه استمرار داشته و الزام وجداني پيدا كرده است و مطابق شريعت مقدس اسلام و فقه اماميه، همانطور كه قبلاً بيان شد، لقاح مصنوعي با مني مرد بيگانه ممنوع است. از اين رو مي توان گفت ماده (3) قانون آيين دادرسي مدني نسبت به ماده (2) قانون مجازات اسلامي حاكم است و بدين جهت بايد مطابق ماده (3) قانون آيين دادرسي مدني و با عنايت به عرف فعلي مردم ايران، تلقيح مني مرد بيگانه به رحم زن اجنبي را جرم تلقي كرد و از نظر مجازات نيز به علت اينكه مقدار و نوع آن در قانون و شرع تعيين نشده مطابق ماده 16 قانون مجازات اسلامي (تعزيرات) تعيين مقدار و نوع مجازات به نظر حاكم واگذار شده است؛ كه البته اين مجازات بايد كمتر از مقدار حد باشد. بنابراين، با توجه به مطالب گفته شده در حقوق جزا فقط اهداي اسپرم جرم تلقي شده و اهداي جنين و رحم جرم نيست .

بیان مسئله:

براي حل مشكل زوجين نابارور و تأمين خواسته آنان در 2/4/82 قانون نحوه ارائه رحم اجاره ای به زوجين نابارور به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد كه در 8/5/1382 مورد تأييد شوراي نگهبان واقع شد و در روزنامه رسمي شماره 17033 مورخ 29/5/82 منتشر گرديد. اين قانون كه داراي 5 ماده است در مقايسه با قوانين كشورهاي پيشرفته به ويژه قوانين فرانسه بسيار ابتدايي و ناقص است؛ ليكن از لحاظ اينكه مسأله انتقال جنين را تا حدي حل كرده و قواعد و ضوابط تازه اي آورده و تحولي در حقوق ايران ايجاد كرده قابل توجه است. در اين قسمت به بررسي اين قانون خواهيم پرداخت:

قانون نحوه اهداي رحم اجاره ای به زوجين نابارور

ماده1- به موجب اين قانون كليه مراكز تخصصي درمان ناباروري ذيصلاح مجاز خواهند بود با رعايت ضوابط شرعي و شرايط مندرج در اين قانون نسبت به انتقال جنين هاي حاصله از تقليح خارج از رحم زوج هاي قانوني و شرعي پس از موافقت كتبي زوجين صاحب جنين به رحم زناني كه پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشكي ناباروري آنها (هر يك به تنهايي يا هر دو) به اثبات رسيده اقدام نمايند.

ماده2- تقاضاي دريافت رحم اهدايي بايد مشتركاً از طرف زن و شوهر تنظيم و تسليم دادگاه شود و دادگاه در صورت احراز شرايط ذيل مجوز دريافت جنين را صادر مي كند:

الف- زوجين بنا به گواهي معتبر پزشكي، امكان بچه دار شدن نداشته باشند و زوجه استعداد دريافت رحم را داشته باشد.

ب- زوجين داراي صلاحيت اخلاقي باشند.

ج- هيچ يك از زوجين محجور نباشند.

د- هيچ يك از زوجين مبتلا به بيماري هاي صعب العلاج نباشند.

هـ- هيچ يك از زوجين معتاد به مواد مخدر نباشند.

و- زوجين بايستي تابعيت جمهوري اسلامي ايران را داشته باشند.

ماده3- وظايف و تكاليف زوجين اهداء گيرنده جنين و طفل متولد شده از لحاظ نگهداري و تربيت و نفقه و احترام نظير وظايف و تكاليف اولاد و پدر و مادر است.

ماده 4- بررسي صلاحيت زوجين متقاضي در محاكم خانواده، خارج از نوبت و بدون رعايت تشريفات آيين دادرسي مدني صورت خواهد گرفت و عدم تأييد صلاحيت زوجين قابل تجديد نظر مي باشد.

ماده 5- آئين نامه اجرايي اين قانون ظرف مدت سه ماه توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با همكاري وزارت دادگستري تهيه و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.

قانون فوق مشتمل بر پنج ماده در جلسه علني روز يكشنبه مورخ بيست و نهم تيرماه يكهزار و سيصد و هشتاد و دو مجلس شوراي اسلامي تصوي و در تاريخ 8/5/82 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.

اهمیت و ضرورت تحقیق:

با توجه به آمار جهانی که در حدود 10 تا 15 درصد از زوجین به علت های مختلف با مشکل نازایی روبه رو می شوند شاید بتوان رحم اجاره ای را یک روش منحصر به فرد از لحاظ پزشکی و در عین حال کاملا شرعی و قانونی دانست که از بروز طلاق و چنین مسائلی در این خانواده ها جلوگیری کرده و باعث تداوم زندگی آنان شود.

طرح سؤالات:

آیااز لحاظ فقهی این عمل مشروعیت لازم را دارد؟

آیا از لحاظ ژنتیکی برای این کودکان مشکلی به وجود نمی آید؟

فرضیات:

1- از لحاظ فقهي فرزندي كه در رحم اجاره اي رشد يافته مشروع و قانوني است .

2- فرزند صالح از اين روش از لحاظ ژنتيكي تمام خصوصيات والدين صاحب نطفه را دارد .

پیشینه تحقیق:

در زمینه تحقیقاتی از لحاظ پزشکی می توان تحقیقات مفصل و گوناگون مؤسسه های مختلف مانند مؤسسه رویان را نام برد و از لحاظ فقهی فتواهای آیت الله مکارم شیرازی را دارای اهمیت دانست و در ادامه مقالات زیادی ماننده بررسی فقهی حکم عده زنان بدون رحم نوشته آیت الله مؤمن را می توان نام برد.

روش جمع آوری اطلاعات:

تحقیق فوق به صورت کتابخانه ای انجام شده است.

چکیده

کلید واژه

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

طرح سؤالات

فرضیات

پیشینه تحقیق

روش جمع آوری اطلاعات

فصل اول:

کلیات

مبحث اول:مفاهیم لغوی و اصطلاحی

گقتار اول :مفاهیم لغوی

گفتار دوم:مفاهیم اصطلاحی

بند اول: ابعاد مثبت روش به كارگيري رحم اجاره اي

بند دوم :ابعاد منفي روش بكارگيري رحم اجاره اي

مبحث دوم:تاریخچه و بیان کلیات

گفتار اول:بررسی موضوعی کشورهای مختلف

بند اول :صنعت‌ تازه‌ در هندوستان‌

بند دوم :اولین اجاره رحم و مادران میانجی

گفتار دوم :آئين نامه اجرايي قانون نحوه اهداء رحم به زوجين نابارور

بند اول  شرايط اهداء و دريافت رحم

بند دوم: تكاليف و وظايف مراكز مجاز درمان ناباروري

بند سوم : شرايط لازم جهت دريافت، نگهداري و انتقال جنين

فصل دوم:

شرایط انتقال جنین و پیگیری فرضیات مختلف در مورد رحم اجاره ای

مبحث اول :شرايط صاحبان جنين

گفتار اول :تشريفات اهداء جنين

گفتار دوم :آثار انتقال جنين

گفتار سوم :ساير موارد موجود در قانون اهداي جنين به زوجين نابارور

گفتار چهارم : قانون نحوه اهداي جنين به زوجين نابارور و قانون آئين دادرسي مدني

مبحث دوم:بررسی فرضیات در مورد رحم اجاره ای

گفتار اول :انتقال جنین (نطفه بارور شده ) به رحم زنی که به شوهر رابطه زوجیت دارد

بند اول :احکام تکلیفی

بند دوم:روایت

بند سوم : احکام وضعی

گفتار دوم : انتقال جنین (نطفه بارور شده دو همسر )به رحم زن ثالث (بیگانه )

بند اول احکام تکلیفی

بند دوم احکام وضعی

گفتار سوم :لقاح مصنوعی بین دو بیگانه

بند اول : لقاح مبتنی بر اشتباه

بند دوم: لقاح مبتنی بر آگاهی

بند سوم دلایل ممنوعیت لقاح دوبیگانه در فقه

فصل سوم:

بررسی نسب بررسی فقهی حکم عده زنان بدون رحم

مبحث اول :ماهيت و شرايط پذيرش نسب

گفتار اول : مفهوم نسب

بند اول:نسب عام

بند دوم: نسب خاص

گفتار دوم: منشأ انتساب فرزند به پدر

بند اول: ديدگاه عرفي

بند دوم : ديدگاه قرآن و روايات

گفتار سوم: منشأ انتساب فرزند به مادر

بند اول: بيان نظريه ها

گفتار چهارم: شرايط قانون گذار اسلام و ايران براي پذيرش نسب

مبحث دوم: بررسی فقهی حکم عده زنان بدون رحم

گفتار اول :سخنان فقیهان گذشته

نتیجه گیری

منابع و مراجع

Format : Word | Pages : 65

برای خرید و یا راهنمایی می توانید با یکی از موارد زیر تماس بگیرید

ایمیل :                         این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید (پشتیبانی 24 ساعته)

تلفن تماس :                09104561172 (پشتیبانی 24 ساعته)

دانلود فایل

• < قبلی
• بعدی >